Hayy ibn Yaqzan. Een filosofische alllegorie uit Moors Spanje

Ibn Tufayl (Guadix ca. 1110 – Marrakech 1185) moet een voorbeeldig didacticus zijn geweest met een groot psychologisch inzicht, eigenschappen die hij ten volle aanwendt in de filosofische allegorie over Hayy ibn Yaqzan. Hayy groeit op op een onbewoond eiland, waar hij kennis verwerft van de materiële wereld, inzicht in zichzelf en in het bovennatuurlijke. Hij leert geheel op eigen denkkracht het bestaan kennen van het Opperwezen, en in een mystieke apotheose overziet hij de hele schepping. Achter dit charmante verhaal gaan de filosofische en mystieke denkbeelden van Ibn Tufayl schuil, een van de belangrijkste vroege filosofen in het Westen. Zo krijgt de lezer een goed idee van het Arabische en islamitische denken in middeleeuws Andalusië.

In het Westen kreeg Hayy ibn Yaqzan bekendheid door een Latijnse vertaling, waarvan in 1672 in Amsterdam in kringen rond Spinoza een Nederlandse vertaling verscheen. In de inleiding op haar vertaling gaat de Leidse hoogleraar Arabisch Remke Kruk in op de auteur, de filosofische en theologische achtergronden van die tijd en op de betekenis van dit boek.

‘Gelukkig is er een kleine uitgeverij van fraaie boekjes die deze Spaans-Moorse vertelling na twintig jaar opnieuw uitgeeft.’ – Jacq Vogelaar in De Groene Amsterdammer