Een karavaan uit Perzië. Klassieke Perzische poëzie

De Perzische poëzie is een van de rijkste in de wereldliteratuur. In ruim duizend jaar heeft zij grote dichters voortgebracht als Ferdowsi, Omar Khayyâm, Nezami, Roemi, Saadi en Hafez. Hun werk is in veel talen nagevolgd en vertaald, bijvoorbeeld in Goethes beroemde Divan en in de Rubáiyát van Fitzgerald. In Nederland heeft deze verfijnde en aansprekende poëzie de dichters Bilderdijk, Leopold en Boutens geïnspireerd.

De eerste Perzische dichters leefden twee eeuwen nadat Perzië door de Arabieren was geïslamiseerd. Zij maakten zich los van de Arabische poëzie en schiepen nieuwe vormen en genres: naast lofdichten van hofdichters, verhalende poëzie over koningen en helden uit voorislamitische tijd en over beroemde liefdesparen, korte liefdesgedichten (ghazals), kwatrijnen vol levenswijsheid en lange leerdichten met een schat aan verhalen. Al deze dichtvormen zijn ook gebruikt door de Perzische mystieke dichters aan wie de cultuur van de islam veel te danken heeft.

Een karavaan uit Perzië brengt voor het eerst een ruime keuze van lyrische en verhalende, wereldse en religieuze, korte en lange gedichten in directe vertaling. Waar nodig zijn de vertalingen toegelicht.

J.T.P. de Bruijn (1931) was tot 1995 hoogleraar Perzisch aan de Universiteit Leiden en publiceert vooral over de klassieke Perzische literatuur. Van zijn hand verscheen een vertaling van Saadi’s beroemde De rozentuin (Bulaaq, 1997), een tekst in proza met veel korte gedichten. Over zijn vertaling van Saadi’s Rozentuin schreef de Volkskrant: ‘nuchter Nederlands, maar met poëtische precisie’.

De pers over Een karavaan uit Perzië:

‘Wie van poëzie houdt, moet het lezen. Wie zich dichter acht, moet hem hebben’. –  Kader Abdolah in de Volkskrant

‘De Perzische cultuur en poëzie hebben de eeuwen ongeschonden doorstaan.’ – Nederlands Dagblad

‘De bloemlezing maakt duidelijk dat de Perzische poëzie meer te bieden heeft dan Omar Chajjaam alleen.’ – Trouw

‘Het boek is voorbeeldig uitgegeven, met leeslinten’ – NRC Handelsblad

‘Dit prachtig uitgegeven boek bevat een selectie uit de klassieke Perzische poëzie van bekende en minder bekende dichters, te beginnen vanaf de negende eeuw (d.w.z. de islamitische tijd)  tot ongeveer de 19e eeuw (in de 20e eeuw ontstond een heel nieuwe Perzische dichtkunst). Een uitvoerige en heldere inleiding gaat o.a. in op de verhouding van het Arabisch tot het Perzisch, wat het verschil tussen Iraans en Perzisch is, de religieuze poëzie, regels, stijl en beeldspraak. Omdat het om een selectie van fragmenten gaat worden deze steeds weer adequaat ingeleid. Nog eens apart worden de biografische gegevens van de dichters op een rij gezet.. […] Tot slot een lijst met verdere literatuur. Een zeer welkome verrijking van de in het Nederlands vertaalde literatuur van de hand van oud-hoogleraar Perzisch J.T.P. de Bruijn, die reeds een prachtige vertaling verzorgde van De Rozentuin van de Perzische dichter Saadi.’
Prof. dr. A. Wessels voor Biblion-NBD